اعتصابی خاموش تا آخر عمر

نمایشگاه آثار، اسناد، فیلم و عکس‌های محمد فربودنیا / 6 تا 17 خرداد 1395 / مشهد، احمدآباد، قائم 8، نگارخانه آرتین

Designer: Mohammad Mohsen Khezri

پوستر نمایشگاه از مهر تا دی- ژوژمان کارگاه نقاشی منظره، دی ماه 1394

        از......مهـر.....تـا.....دی

• ژوژمان کارگـاه نقـاشی منظره
• زیر نظر علیرضا طاهری مقدم /  موسسه آموزش عالی فردوس مشهد
• گشایش:جمعـه دوم بهمن ماه 1394
• ساعت 17 تا 21 /ادامه تا سه شنبه ششم بهمن94
• راهنمایی 10  /  شماره 20  / نگـارخانه آذرنور

Designer:Mohammad Mohsen Khezri, 2016/ Art Manager: Alireza taheri Moghaddam

--------------------------------------

Poster of Painting Exhibition as  AZ MEHR TA DAY

Judgement of Landscape Painting, Mashhad,, Azarnoor  Art Gallery,

Ferdows Institute of Higher Education
www.ferdowsmashhad.ac.ir

بخش سوم: ایده یابی- کارگاه طراحی پوستر

چگونه نشانه‌ها و متن‌ها را با هم پیوند دهید؟

در آخرین مرحله برای رسیدن به ایده، نشانه هایی را که از دو مرحله تداعی و تغییرات به دست آورده ایم را به هم ارتباط می دهیم. اتصال این نشانه ها در چهار حالت قابل تفکیک است. در این مرحله فقط قدرت خلاقیت شماست که می تواند پیوند بین نشانه ها را به یک نتیجه عالی منجر کند، به عبارت دیگر این چهار حالت به عنوان چهار روش محسوب نمی شود، بلکه فقط حالت های پیوند نشانه ها را برای شما توضیح می دهد. ایده پردازی در این مرحله به چگونگی پیوند نشانه ها گفته می‌شود. این که بین آن ها ارتباط برقرار کنید.

نشانه‌های شما با یکی از چهار حالت زیر به هم پیوند می‌خورند و ایده را خلق می کنند:

-ترکیب (همجواری)

در این روش نشانه‌هایی که به ظاهر بی ارتباط‌اند اما ویژگی‌های مشترکی بین آن‌ها باعث پیوند شده در کنار هم قرار می گیرند. این عامل در ادبیات تشبیه نامیده می شود. مثل: سیل غم(غم به سیل تشبیه شده است. در اینجا غم و سیل از نظر ظاهری شباهت ندارند، اما به خاطر عظمت و ویرانگر بودن هر دو این ارتباط برقرار شده است)          

مثال: مردی در حال تصور کردن انبوهی از رویاهای زیباست است، فرشته مرگ دقیقا پشت سر اوست و با انگشت به شانه اش می زند. (آرزو کردن با فرشته مرگ ترکیب شده اند)

مثال های تصویری دیگر:

-فرشته مرگ در کنار آثاری مانند جیغ مونش، گرانیکا و... ایستاده و در حال توضیح آن ها به بازدیدکنندگان است. در این ایده آثار هنری با فرشته مرگ ترکیب شده است. (ترکیب و جایگزینی)

-فرشته‌های تصویری‌سازی نسخه‌های چاپ سنگی دوره قاجار در حال گریه بر جسد سهراب هستند. (ترکیب و جایگزینی فرشتگان با داستان مرگ سهراب)

- تلفیق 

تلفیق مبتنی بر شباهت شکلی و مجاورت مفهومی میان دو نشانه پیوند یافته است.

اصل تلفیق زمانی کارآمد است که این تلفیق مبتنی بر شباهت شکلی و مجاورت مفهومی میان دو نشانه پیوند یافته باشد

مثال: یک کلید خاموش و روشن با علامت مرگ و زندگی مشخص شده است که فرشته مرگ میخواد آن را به حالت خاموش درآورد. (کلید با علامت مرگ تلفیق شده است.

- منطبق کردن 

قوی‌ترین نوع پیوند بصری. هر گاه تلفیق به حدی باشد که امکان هم پوشانی میان آن‌ها به وجود آید نشانه‌ها بر هم منطبق می‌شوند. این روش با استعاره در ادبیات برابری می کند. مثال در ادبیات: صنم، نوگل خندان، آهوی سیه چشم، ماه کنعانی، قبله، نگار، شکار، صید، غزال رعنا (استعاره از معشوق)

مثال: از هر انسان در حال حرکت یک نخ آویزان شده که از بالا هدایت می شود. عده ای بالا کشیده می شوند(انسان مثل عروسکی در این دنیا از بالا هدایت می شود. بنابراین انسان ها با عروسک ها پیوند پیدا کرده اند)

مثال: انسان های واقعی جایگزین عروسک های خیمه شب بازی شده اند.

- جایگزین کردن

قرار گرفتن نشانه در غیرجای خودش را جانشینی می گویند. جانشینی در واقع نوعی انطباق جزء بر کل است. با این روش به ادعادی یکسانی دست می‌یابیم. در ادبیات این نوع جایگزینی را مجاز می گویند.

مثال:کبوتر صلح به جای نماد زیتون داس مرگ در دهان دارد. ( به جای برگ زیتون که نماد صلح است داس مرگ یا اسکلت جایگزین شده است)

مثال: یک پازل هزار تو که یک سمت آن یک انسان است و انتهای آن یک قبر. در مسیر به آرزوهای خود می رسد اما خانه نهایی او مرگ است. (ترکیب انسان، پازل و مرگ و جایگزین نمودن پازل به جای مسیر زندگی)

مثال: در یک قبرستان به جای سنگ های قبر ایستاده مهر های شطرنج قرار دارد. (مهره های شطرنج جایگزین سنگ های قبر شده اند)

------------------------------------------------

نکته:

-در شروع ایده‌پردازی به سرعت تمام ایده هایی که به ذهن شما می‌آید را یادداشت نمایید و بعدا در مورد آن‌ها قضاوت کنید.

-دقت کنید که ایده های شما باید به صورت یک یا دو جمله نوشته شود که این جملات نقشه تصویری کار شما می‌باشد. (مانند مثال های یاد شده در متن این یادداشت). در صورتی که در مورد ترکیب و شیوه اجرای آن ایده‌ای دارید حتما در کنار ایده اصلی یادداشت کنید.

-در برخی از مثال‌ها از دو روش برای ایده پردازی استفاده شده است. همچنین برخی از ارتباط ها دقیقا قابل دسته‌بندی در یکی از چهار حالت یاد شده نیستند، بنابراین شما برای خلق ایده های خود نیازی به تمرکز بر این حالت‌ها ندارید. به عبارت دیگر تمرکز شما فقط به ارتباط دادن نشانه‌ها باشد. این چهار حالت صرفا برای روشن شدن دامنه ارتباط نشانه ها آورده شده است و ایده‌سازی با در نظر گرفتن این روش‌ها به هیچ عنوان توصیه نمی شود.

------------------------------------------------------

انجام تمرین:

- در ابتدا هر دانشجو می بایست حداقل بیست ایده که طرح کلی پوستر را نشان می دهد در قالب یک یا دو جمله بنویسید. (مانند مثال های یاد شده در بالا بنویسد)

- از میان 20 ایده نوشته شده، 5 ایده برتر را که از نظر شما قابل اجراست انتخاب کنید و تصویرهای مورد نیاز برای اتودهای این پنج  ایده را جمع آوری نمایید. این تصاویر می تواند حاصل عکاسی، جستجو در اینترنت، و یا طراحی دستی و یا نرم افزاری باشد.(اتودها باید کاملا با دست انجام می‌شود)در این مرحله شیوه بازنمایی شما تعیین کننده خواهد بود که به طور کلی به دو دسته تقسیم می شود:

الف- شبیه سازی: بازنمایی واقعیت

ب-انتزاعی: ساده سازی به اجزاء اصلی و بنیادی

برای بیان بهتر ایده خود آن شیوه بازنمایی مناسب را انتخاب می‌کند. تشخیص شیوه بازنمایی بسیار اهمیت دارد. این که ساده سازی واقعیت تا حد انتزاع تا چه حدی صورت گیرد که انتقال پیام کوبنده تر باشد. آیا استفاده از عکس مانند پوسترهای میشل باتوری(برای مشاهده آثار میشل باتوری اینجا را کلیک نمایید) یا ساده سازی در انتزاعی‌ترین حالت. مانند آثار Noma Bar (برای دیدن اثار Noma Bar اینجا را کلیک نمایید). بنابراین طراح در این مرحله با تشخیص درست به دنبال نحوه بازنمایی متناسب با موضوعش است.

-در مرحله بعد برای هر 5 ایده برتر حداقل پنج صفحه اتود کنید(تا رسیدن به نتیجه اتود کردن لازم است). این پنج صفحه برای رسیدن به نتیجه مطلوب انجام می شود. اتودها را به طور کلی از نظر مبانی تجسمی ارزیابی نمایید. در این مرحله دانش بصری شما برای قدرت بخشیدن به معنا و پیام پوستر اهمیت دارد.

- در صورت نیاز برای اتودهای خود پیام(شعار) انتخاب کنید. در صورت داشتن متن نوشته را فقط به صورت خطوطی زیکزاگ مشخص نمایید. فعلا متن و موقعیت آن در صفحه اهمیت دارد. در مراحل بعد فونت و نحوه تایپوگرافی آن بررسی خواهد شد.

 ------------------------------------------------------------

برای دیدن اتودهای آثار حسن موسی زاده اینجا را کلیک نمایید.

بخش دوم: ایده یابی- کارگاه طراحی پوستر

روش های کشف نشانه های مرتبط با مرگ(برای موضوع به سوی مرگ با یک لبخند)

مسیر اول- تداعی:

1: مجاورت

کفن، قبر: قبرستان(آزاد شدن، قفس: پرنده: کرکس)، جسد، مرده شور، تاریکی(خاموش شدن: شمع: چراغ، سیاه: سفید، مرگ قو)، اسکلت(دزدان دریایی)،عزائیل(صور اسرافیل، فرشته)، خاک(همه از خاک آفریده شده ایم، حضرت آدم، حوا، خلقت، شیطان در شکل پیرمرد، سیب: میوه ممنوعه: بهشت: جهنم: رانده شدن آدم و حوا: مار: ظاهر شدن شیطان در قالب مار) قرآن(استخاره، نماز)،آیه انا لله و انا الیه راجعون، گلایل، حلوا، روح، شناسنامه باطل شد(مهر)، تابوت(میخ)، نوار قلب(قلب، شش ها)، پنبه، مومیایی(مصر، عجایب هفتگانه، تک چشم)، آگهی ترحیم(بازگشت همه به سوی اوست)، روبان سیاه، خطر مرگ(تابلوی راهنمایی رانندگی: توقف مطلقا ممنوع: پلیس، چراغ راهنما، آهسته برانید)، طناب دار(اعدام، زندانی، میله های زندان) دعا کردن(دست به دعا شدن: آسمان: فرشته: معراج پیامبر: براق، ستارگان، کهکشان، شهاب، هلال ماه)، عمر(شارژ: باتری)، تراشیدن مو، Low Battery(شارژر، برای صرفه جویی از برق بکشید، موبایل، تلفن، شماره های تلفن، سیم تلفن)، Game Over، تمام، قصه ما به سر رسید، ترس برادر مرگ است، آدم فقیرمرگش بی صداست، مرگ پیر و جوان نمی شناسد، مرگ چاره نداره، از مرگ هیچ گریزی نیست(پارچه های تابوت دوره اسلامی)، مرگ خوبه اما برای همسایه، با مرگ دست و پنجه نرم کردن، داس مرگ، فیلم جیغ، نوش دارو بعد از مرگ سهراب(رستم در حال کشتن سهراب، مرگ سهراب: هفت خوان رستم: رخش: مرگ رستم: نبرد رستم با اژدها: نبرد با نفس: شاهنامه: فردوسی: ایران: درخت سرو)، توبه گرگ مرگ است، تسلیت، سیاه پوشیدن در مراسم، صلوات(اسلام، پیامبر، پیامبران: فرعون، فاتحه: خرما، حلوا)، سنگ قبر، نوشته های روی قبر، وفات- تولد، شادروان، جوان ناکام،مرگ را در آغوش کشیدن، بستن چشمان هنگام مرگ، تابوت مرده بر سر گرفتن، دست بر تابوت زدن، تابلو مرگ سقراط، گرانیکا(پیکاسو)، غرق شدن(آب، دریا)، جام زهر، شهادت(شهید، شهیدان زنده اند، 12 امام)، قربانی کردن(گوسفند، عید قربان)، داعش، جنایتکاران جنگی(هیتلر، صدام)، نفس نکشیدن(دهان)، فقط خداست که می ماند، باقی همه فانی اند(اسماء الحسنی: حی)، نجات دادن، پل صراط(تار مو)، ورود به دنیای دیگر(در)، میم/ر/ گاف، پیاده شدن از ماشین(آخر خط، اتوبوس)، نامه اعمال در دست راست یا چپ(کارنامه، نمره، قبول است، مردود است، انضباط، کلاس درس: تخته سیاه، معلم: کتاب)،

2- مشابهت

خلسه، خواب(خواب زمستانی، خرس قطبی)، غروب(خورشید)، پرواز کردن(پرنده، بال)، برگ خشکیده، درخت خشک(شاخه های خشک)، کوچ(حرکت پرندگان به سمت افق)، خداحافظ(دست تکان دادن)، تولدی دوباره(جوانه زدن: دانه) گل پژمرده(گل سرخ)، Shift+Del، کیش و مات(شطرنج: بازی زندگی، صفحه شطرنج، تاس)، پیری، سفیدی مو(زلف یار)، توقف(تابلو ایست، سرعت گیر)، بن بست(دیوار بلند، آجر)، خلاء، خط پایان(مسابقه، خط کشی)، اسلحه(دوئل)، عقاب(نماد مرگ)، صلیب، ماه: ادیان آسمانی(مسیحیت، اسلام، یهودیت، نماد های ادیان)، باتلاق(مرداب، کرداب، طوفان، سیل)، علامت بی نهایت(علائم ریاضی، اعداد: خط کش: ماشین حساب: جمع و تفریق و تقسیم، درصد، فرمول های ریاضی) سه نقطه(ادامه دارد، پرانتز بسته، نقطه سر خط، این بود انشای من)، پرچم انتهای مسابقه، زمستان(یخ، یخ زدن، انجماد: دماسنج):سلامت را نمی خواهند پاسخ گفت. سرها در گریبان است(مهدی اخوان ثالث، باغ بی برگی) پارچه کفن(منسوجات ایران قرن ششم: خط کوفی، کتیبه های کوفی:از مرگ هیچ گریزی نیست)، ساعت از کار افتاده(عقربه های ساعت، ثانیه شمار، تیک تیک ساعت)، چهار فصل(تقویم: 365: تعطیل است، صور فلکی: کنده کاری صور فلکی بر ظروف فلزی قرن ششم، مراحل رشد گیاه)، ساعت شنی، دره، سیاه چال، نور(رنگین کمان، هفت رنگ، چرخه 12 تایی رنگ)، کلید برق(خاموش و روشن، دوشاخه)

3- تضاد

 زندگی(چرخه زندگی،نماد بازیافت) تولد(، کودک: پیرمرد:خمیده شدن، عصا)، شمع(پروانه)، کیک، عدد تولد، تولدت مبارک، شمع هارو فوت کن):دنیای دیگر، دنیای ارواح: روح، جنین، مادر، پازل(هزار تو، بازی مار و پله)

-----------------------------

مسیر دوم- تغییرات:

در بخش اول شما با قانون «تداعی» تمام نشانه های مرتبط را شناسایی کردید.

اکنون در بخش دوم برای کشف نشانه های بیشتر از راه دیگری وارد می شویم. این قانون با ایجاد تغییرات زیر می تواند موجب گسترش نشانه های بیشتر شود:

قانون تغییرات:

نشانه انتخابی: فرشته

1- اغراق نمودن (در اندازه ها، در وزن، نسبت ها، در سرعت و...) : مثال: یک فرشته با بال های بزرگ(فرشته نگهبان، کاخ آپادانا)، یک فرشته با بال های کوچک(کودکان)، فرشته خیلی کوچک (پروانه: شمع، کبوتر صلح، نماد صلح)، فرشته هایی با تاج بزرگ،

2- برش زدن/تقسم کردن/ حذف کردن: بال فرشته، پر یک فرشته، فرشته ی بی بال، فرشته با بال هایی در دست،

3- جا به جایی در موقعیت / زمان: فرشته در زمین(مادر، پرستار)، فرشته در آسمان(جبرئیل)، فرشته در قبر(شهید)، فرشته در حال سقوط(شیطان، جن: در نقاشی دوره قاجار، حضرت سلیمان)، فرشته های ظروف سفالی ایران، فرشته های نقاشی های نسخ خطی قاجار، فرشته های نقاشی های کتاب مقدس در قرون وسطی(مسیح، برزخ، نقاشی های Hieronymus Bosch،، فرشته در شانه چپ و راست انسان(اعمال خوب و بد، ترازو)، فرشته های نگارگری ایران(نقاشی های کمال الدین بهزاد)، فرشته ای با بال سوخته، فرشتگان در حال سجده(خلقت انسان، سیب)، فرشته سنگی(مجسمه های برنینی)، تصویر فرشته بر نقوش کاشی آثار تاریخی.

4- تغییر در زاویه دید/ وارونه نمودن/چرخش: فرشته ای در مرکز کادر

5- جاندارانگاری: یک فرشته با سر انسان(براق-تابلوی معراج پیامبر)، فرشته با بدن انسان(فروهر: زرتشت، تخت جمشید)، فرشته در حال قبض روح(مرگ و زندگی: عقاب در آثار دوره اسلامی، درخت زندگی)، فرشته در حال دعا، نیم فرشته نیمی گل(گلی در حال شکوفا شدن)، فرشته نجات(آتش نشان)، فرشته بالدار(اسب بالدار)

6- تکثیر: هزاران بال فرشته(گل، باغ گل)، فرشته ای با چند بال، دو فرشته در راست و چپ کادر، فرشته ای با هزاران بال

در انجام تمرینات به نکات مهم زیر توجه کنید:

- در مورد 5 موضوع یاد شده در یادداشت قبل(روز سرطان، کمپست و...)، قانون تغییرات را انجام دهید.

-یکی از نشانه های به دست آمده در «مرحله تغییرات» را حتما با قانون تداعی، مجددا گسترش دهید. (حداقل یک مورد: به عنوان مثال: شهید).

- برای نشانه هایی که دارای تصویر هستند حتما  با جستجو در اینترنت و منابع موجود در کتابخانه نمونه های تصویری جمع آوری نمایید. این تصاویر را در سیستم ذخیره نموده و همراه داشته باشید.به عنوان مثال: نشان فَروَهر، فرشتگان نسخ تصویری قاجار، تصویر عقاب در آثار سفالی و منسوجات ایران، فرشته های نگارگری ایران، فرشته در نسخ تصویری کتاب مقدس و... (الزامی)

- تمام تمرینات باید در دفترچه هایی در اندازه A4  یا A3 انجام شود.(الزامی). حتما تمام یادداشت ها را به صورت منظم در یک دفترچه گردآوری نمایید.

- در صورتی که تصور می کنید تا کنون ایده مطلوب خود را یافته اید پیش طرح هایی در اندازه های تقریبی A6  در دفترچه های طراحی انجام دهید.(اختیاری). در جلسه آینده در مورد اتود زدن و پیش طرح ها صحبت خواهد شد.

- قطعا ارزش گذاری با توجه به تلاش فردی هر دانشجو در طی ترم تعیین خواهد شد.

------

دانشجویان می توانند برای اطلاع از فراخوان پوستر «شبکه اجتماعی پایگاه اشتراک دانش» (پاد) که از طرف دانشگاه فردوسی مشهد  اعلام شده،  اینجا را کلیک نمایند.

    Mohsenkhezri1     

بخش اول: ایده یابی- کارگاه طراحی پوستر

این بخش بر اساس کتاب دستورالعملی های فیل آبی برای ایده یابی/ نوشته محمد حسبن نیرومند تنظیم شده است.

برای انجام تمرین گسترش نشانه ها و یافتن ایده خلاقانه در طراحی پوستر پنج موضوع زیر پیشنهاد می شود:

1- کمپُست (فراخوان هفته آگاهی از کمپُست):  برای مشاهده فراخوان اینجا را کلیک کنید

2-به سوی مرگ با یک لبخند: برای آگاهی از این فراخوان اینجا را کلیک نمایید

3- روز خلیج فارس

4-روز جهانی چپ دست ها

5-روز جهانی سرطان

-----------------------------------

برای انجام این تمرین به نکات زیر توجه نمایید

- نحوه گزینش موضوع: می توانند سه مورد از موضوعات زیر را به دلخواه خود تغییر داده و پیشنهاد جدیدی ارائه دهید. در غیراینصورت هر پنج موضوع زیر را به عنوان تمرین جلسه آینده با قانون تداعی آزاد ایده پردازی کنید.

-جمع آوری  و ارائه اطلاعات در کلاس: شما می بایست برای افزایش دامنه اطلاعات خود در مورد هر پنج موضوع یاد شده، مقالات، اخبار و مطالب مرتبط را که به پیدا کردن نشانه های مناسب کمک می کند جمع آوری و چاپ نمایید تا در کلاس مورد استفاده قرار گیرد. این بخش جزو اصلی تمرین بوده و همه موظف به انجام آن هستند. آوردن اطلاعات ضروری است.

- کار گروهی:  دانشجویان باید در گروه های دو نفری با تبادل ایده پنج موضوع یاد شده را کار کنند. به عبارت دیگر هر دو نفر با همکاری هم پنج موضوع یاد شده را انجام دهند و یک لیست مشترک ارائه کنند. انتظار می رود با کار دو نفری ایده ها گسترش بیشتری پیدا کند.

-نحوه  استفاده از اقتباس: در موضوع دوم ( به سوی مرگ با یک لبخند)شما می توانید از نشانه های کار شده در پوسترهای گذشته کمک بگیرید و به لیست نشانه های خود اضافه کنید.این پوسترها در انتهای متن فراخوان آمده است. استفاده از ایده های به کار رفته در این نشانه ها( چه در شکل، چه محتوا) در حیطه اقتباس قرار می گیرد.

- امتیاز تمرین: یافتن نشانه های بیشتر و خلاقانه تر معیار نمره گذاری خواهد بود.

-----------------------------------

شما می توانید برای یک موضوع از چهار راه وارد شوید:

1- اسم: کلمات کلیدی که در خود موضوع وجود دارد.منظور  عنوان پوستر و کلماتی که با عنوان آن، مجاورت یا مشابهت دارند.

مثال: عنوان پوستر: جشنواره ترافیک . کلمه ترافیک نشانه مورد نظر برای ایده یابی است.

مثال برای کلماتی که با «ترافیک» مجاورت و مشابهت دارند: تصادف، خط کشی عابر، کلاه ایمنی، جاده، علائم راهنمایی، پلیس، چراغ خطر، خودروها، لاستیک ماشین، چراغ ماشین و.... (هر کدام از این کلمات یک نشانه هستند که می توان برای ایده یابی استفاده کرد)

(نکته: در اینجا منظور از اسم، اسم ذات است. اسم‌هایی که به صورت مستقل در خارج از ذهن وجود دارند و محسوس و قابل دیدن هستند را اسم ذات می‌گویند (مانند «گل»، «مرد»)و اسم‌هایی را که به صورت مستقل در خارج از ذهن وجود ندارند و وابسته به حضور دیگری هستند را اسم معنی می‌گویند مانند «زیبایی»، «دلاوری. در اینجا اسم معنی جزو محتوا محسوب می شود)

2- پیام(شعار): که معمولا شکل سفارشی دارد.در برخی موارد پوسترها دارای پیام(شعار)هستند. اما  شما می توانید شعار برای پوستر پیشنهاد دهید

مثال: شعار(پیام): صبوری در رانندگی، ایمنی موتورسواران، آهسته برانید، از پل هوایی عبور کنید( در این پیام کلمات ایمنی، صبوری، رانندگی می تواند برای ایده یابی انتخاب شود)

3- درون مایه: فکر اصلی و مسلط بر هر اثری است. درون مایه رسالت اصلی یک اثر است. در اینجا جهت فکری و نگرش اصلی موضوع را مشخص می کند. در یک فراخوان پوستری با موضوع ترافیک درون مایه فرهنگ رانندگی، احترام به حقوق هم، رعایت قانون است. در اینجا کلمات احترام، رعایت حقوق همدیگر و قانون کلماتی هستند که می توانید برای ایده یابی انتخاب کنید.(ممکن است درون مایه و پیام در برخی موارد یکسان باشند)

4- اقتباس:در موضوعات ارائه شده فقط  در موضوع دوم (به سوی مرگ با یک لبخند) از اقتباس  استفاده نمایید. چرا که ممکن است ایده های بهتری از طریق سه مسیر قبلی به نظر خودتان برسد اما شما با مراجعه سریع به اقتباس راه ایده یابی را محدود کنید! ( در مورد این بخش جلسه آینده توضیح بیشتری داده خواهد شد)

-----------------------------------

روش گسترش نشانه ها(ایده‌ها) بر اساس قانون تداعی  :

اکنون نشانه های(کلمات و اسم ها) به دست آمده را از سه مسیرزیر گسترش دهید:

مسیر اول: مجاورت (مثال برای کلمه ترافیک: تصادف، جاده، چراغ خطر، خیابان و... این موارد در کنار هم دیده می شوند. چراغ خطر در خیابان قرار دارد.به عبارت دیگر «در کنار هم» هستند

مسیر دوم: مشابهت(مثال برای کلمه ترافیک: حرکت مورچه ها را به یاد شما می آورد/ جاده: رگ های خونی بدن را به یاد می اندازد/ چراغ خطر:شبیه  خورشید است). مشابهت همان تشبیه در ادبیات است.

مسیر سوم: تضاد: که معمولا به ندرت وجود دارد!

---------------------------------

 وسایل مورد نیاز کارگاه برای جلسه آینده:

- دفترچه اتود (ابعاد  A3 یا َََA4 ):  تمرینات  و اتودهای مدادی خود را در آن انجام دهید. این دفترچه در روز ژوژمان ارائه خواهد شد و تمام تمرینات مدادی شما باید به ترتیب در آن ثبت شده باشد.

- مداد اتود. پاک کن. خط کش

- آبرنگ یا گواش (پالت تخم مرغی مستطیل شکل) برای اتودهای رنگی. لیوان آب. دستمال. قلم مو سرگرد (دو شماره)